Voor de tentoonstelling ‘BAL!‘ op Paleis Soestdijk werd René van Engelenburg door curator Anne van der Zwaag op persoonlijke titel als ontwerper uitgenodigd om specifiek voor de oude werkkamer van Prins Bernhard een installatie te bedenken. De kamer van Prins Bernhard is uiteraard voor degenen in de huidige generatie die de prins nog gekend hebben één van de meest tot de verbeelding sprekende ruimtes in het paleis, ook al staat de kamer al ruim 10 jaar leeg. Intrigerend, juist omdat de prins zelf een markant figuur is geweest en in elk geval onlosmakelijk verbonden is aan het Nederland tijdens oorlogstijd en de regeerperiode van vml. Koningin Juliana.

De geschiedenis van oudere bewoners van het paleis zijn gemusealiseerd en geanonimiseerd. De tijd vaagt langzaam de voetstappen én de beelden weg. Maar de geschiedenis van déze kamer is haast nog tastbaar en nog niet helemaal uitgewist uit het collectieve geheugen. De kamer van Bernhard stond destijds volgepakt met objecten, foto’s en ‘souvenirs’. Zijn collectie Olifantjes, bekend van enkele foto’s en videobeelden, sprak tot de verbeelding al was het maar omdat de prins in vroegere periodes zelf fervent jager was maar later in zijn leven voorzitter van het Wereld Natuur Fonds. Elk beeldje stond op een vaste plek en wee de schoonmaker die iets verplaatst had.

Een roze olifant met een VR-bril
Wie tijdens de tentoonstelling BAL! de kamer van Bernhard binnenkomt ziet een levensgrote fluoriserende roze olifant op een sokkel. Aan zijn slurf hangt een VR-bril, de HTC Vive. Het blijkt dat je op de olifant mag gaan zitten en de bril op kan doen.

In de interactieve ‘Virtual Reality’-applicatie wordt de tijd tijdelijk teruggedraaid. Binnen de werkelijkheid van vandaag worden beelden uit het verleden getoond. De virtuele locatie loopt synchroon met de echte plek. Op deze historische locatie kunnen we zo vanuit het nu een 360 graden wijde blik werpen in de kamer van de prins toen hij er nog woonde.

Eclectische dans
De bezoeker ziet aanvankelijk een bijna museale weergave van hoe het ooit was. Maar langzaam komen de olifantjes in beweging en opeens verschijnen er dansende roze olifanten. Ze nemen de kamer weer in, en hoe!? De fantasie neemt het over van de werkelijkheid als de vele onderdelen van dit rariteitenkabinet gezamenlijk een eclectische dans uitvoeren. Opeens krijg je een slurf en dringt het besef door dat je als ‘bezoeker’ zelf ook een olifant bent geworden. Door met je hoofd naar links en rechts te bewegen kun je als een olifant door de porseleinkast en de hele boel eens flink verbouwen. Bernhard zou gek zijn geworden…